Gisteren in Diepenveen bij Deventer geweest. Ik wilde de sfeer zoeken van het oude zusterklooster van de Moderne Devoten uit 1400. Het kloostercomplex is er niet meer, maar de kerk nog wel en toch ook enkele andere kloostergebouwen. En de kloostertuin.
Het was zo’n typisch rustige dag in de tweedee helft van augustus. Nazomer, met een dikke vleug herfst al.
De kloosterhof ademde nog steeds de sfeer van vroeger vond ik wel. Tevreden, sereen, rustig. Ik deed een visualisatie die ik niet goed kon duiden. Ik heb al wel een vermoeden, maar kan ook gewoon nog even wachten. Het is altijd iets wat bewust wil worden, zichtbaar wil worden. Het klopt aan je deur zogezegd en wordt vanzelf duidelijk. GEDULD.
Wat ik heel leuk vind, is dat het om een vrouwenklooster gaat. Ik merk steeds dat zoiets me na aan het hart ligt. Salome Sticken was de eerste priorin. Moderne Devotie staat voor innerlijke vernieuwing, dat maakt het voor mij nog steeds waardevol. En echt IJsselstreek, Zwols ook! Het is bovendien geschiedenis, allemaal dingen die hier ooit zijn gebeurd, wat een wonder toch. Wij mogen het onze er aan toevoegen.
De Schuesselstein in het Fichtelgebirge, een prehistorische heilige vruchtbaarheidsplaats
Met oude vrienden heb ik deze zomer in het Fichtelgebirge, Duitsland een oude vruchtbaarheidsplaats weer opnieuw tot leven gewekt. De plaats ligt in het bos verscholen: een rotspartij bovenop een heuvel, helemaal bedekt met dikke lagen mos, bladeren, takjes en houtopslag. Niet meer te zien waarvoor het ooit in de oude tijden, de steentijd, heeft gediend. Dick van den Dool wist dat deze plaats bestond. We zijn erheen gelopen en hebben de plaats met onze handen, met bezems en schepjes schoongemaakt. Net zolang tot de rots weer goed te zien was, lekker kaal, zoals het vroeger ook was. En wat kwam er te voorschijn? 2 stenen bekkens, baarmoeders eigenlijk, met iedere opening op een andere windrichting. Indertijd met een hardere steensoort (vuursteen?) door onze verre voorouders met de hand uitgehakt.
Dick, Annabel en Sander maken de rots kaal, precies zoals het ooit bedoeld was.
Waarschijnlijk zijn de bekkens verbonden met een bepaald hemellichaam. Iets dat nader onderzoek verlangt natuurlijk! Waarom liggen de 2 bekkens zo dicht bij elkaar?
Spannend allemaal. Wanneer maak je het mee, dat je zoiets moois kunt helpen ontdekken en nieuw leven inblazen? Hier geef ik je wat foto’s van de bekkens en van onze schoonmaak-activiteiten. Het reinigen heeft trouwens ook een sterk rituele functie. Ook nu nog, wanneer je je eigen huis schoonmaakt.
De Moedergodin
Nu ik weer lekker thuis in Zwolle ben gaat dit allemaal eigenlijk nog meer voor me leven dan toen ik bezweet met die rotsen bezig was. Ik heb er een mooi boek van Annine van der Meer ‘Van Venus tot Madonna’ bij gepakt. Over de Moedergodin en vruchtbaarheid. Ze schrijft:
Het is de moeder die leven geeft. De moeder ontvangt een voorouderziel opnieuw in haar lichaam. Het gaat niet zozeer om de bevruchting van het lichaam, maar om het opnieuw ontvangen van een ziel. Een ziel die opnieuw wordt geboren. Men gelooft in reïncarnatie. Men denkt in cycli.
Dit ben ik
Wat voelde ik?
Wat voelde ik terwijl ik in het kleinste bekken had plaatsgenomen? Ik zakte eigenlijk meteen weg, een soort zware zwaartekracht trok me naar beneden. Mijn kin zakte loom op mijn borst. Ik was helemaal relaxed (’t mag een wonder heten, maar dit terzijde). Ik zat in een zware, naar beneden zakkende, lome, slome energie. Het was goed, ik was volledig in mezelf. Er was geen denken meer. Alleen maar zijn, in al mijn dikte en zwaarheid.
Hoe kan dat?
Voor de weetgierigen onder ons: de berg waarop de rotspartij lag bestaat uit graniet. Een granietsoort met een open, korrelige structuur. Ik heb er een klompje van meegenomen naar huis. Als ik het nu thuis vergelijk met andere stenen dan voelt juist deze granietsteen erg zwaar zakkend aan.
Een stèle is een grafornament dat de oude Egyptenaren toevoegden
aan het graf van een overledene. Egyptoloog Nico Staring van de Leidse
Universiteit heeft een stèle die na de Tweede Wereldoorlog verloren was gegaan
teruggevonden op de Universiteit van Michigan (VS). Hij vertelde hoe dat was
gegaan, maar veel interessanter vond ik hoe hij vertelde over de graven.
Graven langs de processieweg
Ik heb over enkele dingen die me opvielen aantekeningen
gemaakt. Wist je bijvoorbeeld dat men graag begraven wilde worden langs een
processieweg? Daar lopen geregeld veel mensen en zo herinneren de
processiegangers zich de doden, simpelweg omdat ze er langs lopen. Andersom
voelen de doden zich gezien door de levenden. Het contact blijft op deze manier
goed in stand.
Associërend kom ik dan uit bij onze eigen doden van vroeger.
Dat is dan waarschijnlijk ook een reden geweest om je vroeger in de kerk te
laten begraven. En later op het kerkhof bij de kerk. Zo werkt dat natuurlijk,
je wilt dicht bij elkaar zijn. Dit is de logische ontmoetingsplek van doden en
levenden samen.
De andere reden was dat je dichter bij God was, fijn in de kerk of er dichtbij.
In de kerk zelf begraven worden was ook een kwestie van status.
Hart scarabee
Nico Staring en zijn team hebben een zeldzame hart scarabee gevonden in het graf van Djehoety. Het is een steen gevat in goud in de vorm van een mestkever, compleet met gouden kettinkje.
Op de achterkant staat een tekst waarin het hart wordt
opgeroepen zich niet tegen de doder te keren. Zie de Engelse tekst hieronder.
De Egyptenaren gingen ervan uit dat alles wat je tijdens je leven hebt gedaan
in je hart is opgeslagen.
Heart scarab of
Djehoety
This ornament was designed for a deceased. On the belly of the scarab is a
spell from the book of the dead. Describes the heart asked not to testify
against his owner during the so-called targeted killing. The scarab is enclosed
in a gold frame and is attached to a chain of crochet gold rings. On the back
of the jewel is read that it belonged to Djehoety, a General under King
Thutmose III. With other precious jewels, the scarab on Djehoety’s Mummy. After
the discovery of his tomb in Saqqara in 1824 were these objects spread over
several museums. Saqqara; CA. 1450 BC.
This object originates from the collection of the Greek diplomat Giovanni
d’Anastasi. Leiden, National Archaeological Museum. 1490 – 1436 BC. 8.3 x 5.4 x
133 cm
(http://farlang.com/ancient-egyptian-jewelry-and-amulets)
Offerspreuken
In het graf zijn twee langwerpige stukken gevonden met tekst erop. Een soort lange planken. Ze werden ingebed aan de buitenkant van een kleine pyramide van 4 x 4 m en 8 m hoog. Onderdeel van een grafcomplex voor het graf van 1 familie.
1 plank met een offertekst voor de opkomende zon, gericht
naar het oosten.
En 1 plank met een offertekst voor de ondergaande zon c.q. de opkomende maan,
gericht naar het westen.
Een faience stèle – geglazuurd kalksteen
Een stèle bevond zich gewoonlijk niet binnen in het graf, maar was
ergens buiten neergezet ofwel tentoongesteld. Men weet nog niet precies hoe het
werd toegepast. Wel is duidelijk dat de stèle buiten diende te staan,
omdat het blauw geglazuurd was. De bedoeling daarvan was dat het kon glanzen en
schitteren in de zon.
Dat doet mij denken aan de schittering van het gouden
torenhaantje of de gouden bol bovenop een koepel. Schitteren, glanzen en
stralen zodat het de mensen opvalt, maar ook zo dat de straling nog hoger kan
rijken dan de toren of de pyramide hoog is. Een soort reiken naar God. Mooi he?
Isis en Osiris
Op onze stèle zie je links de godin Isis en daar
rechts van haar man Osiris (de godkoning van de doden, de onderwereld, de
dodencultus). Helemaal rechts zie je degene die in aanbidding is. Dat kan jij
zijn of ik! In het midden zie je wat voedsel dat geofferd wordt en een tekst.
Dit heb ik onthouden van de lezing van Nico Staring van Ex
Oriente Lux en dit vind ik interessant. Het zijn zomaar wat kruimels van een
heel rijke Egyptische historie, kleurig en betoverend.
Zaterdag was het 2 februari, de dag van Maria Lichtmis. Voor het eerst van mijn leven heb ik het gevierd, op mijn manier dan. Het is behalve een christelijk feest ook een natuurfeest dat bij de nieuwe heidenen soms Imbolc wordt genoemd. Het christelijke verhaal: Maria en Jozef nemen 40 dagen na de geboorte het kindje Jezus mee naar de tempel. Daar ontmoeten zij een priester en een priesters, Simeon en Hanna. Om beurten mogen zij het kindje even vasthouden. Je kunt dit zien als het opdragen van de nieuwgeborene aan God en de wereld. Het kindje wordt in de openbaarheid gebracht, in het licht gezet.
Christendom en de natuur Als je deze tijd van het jaar, koud en guur maar ook met sterker wordend licht, met het christelijke verhaal wilt verbinden dan klopt dat aardig met elkaar. De natuur wordt in het licht gezet, mag weer gaan stromen. Wijzelf ook na de lange winter. Echt, de lente komt eraan! Maria Lichtmis en Imbolc symboliseren voor mij de naar buiten stuwende levenskracht die weer in ons allemaal terugkomt na een winter van inkeer.
Pannenkoeken eten Weet je wat ik afgelopen zaterdag heb gedaan om dit gebeuren te vieren? ’s Ochtends een Imbolc visualisatie van de CD van Femke Bloem. O, inzichten weer! En vooral verwondering van wat er allemaal naar boven komt aan beelden. ’s Middags naar een klassiek, gratis concert in de Onze Lieve Vrouwe Basiliek hier bij ons in Zwolle. Daarna op de fiets naar huis gezwoegd. Tussen de natte sneeuwvlokken door opgemerkt dat het inderdaad al veel langer licht is. Pannenkoeken gegeten (4st.), want dat is in onze contreien heel lang de gewoonte geweest met Lichmis. In het plaatsje De Lichtmis bij Staphorst, is een truckerrestaurant waar je nog steeds pannenkoeken kunt eten. Pannenkoeken eten was heel vroeger bij de boeren ook al een traktatie. Na de lange winter was er altijd nog wel wat meel, een ei, wat melk, spek en stroop in huis om lekker te smullen!
Als je goed kijkt op de icoon dan zie je dat de dame links een mandje vasthoudt dat uit Keltisch vlechtwerk gemaakt lijkt!
Het mooie bij intuïtief tekenen is dat er op een makkelijke manier via je tekenhand onbewuste zaken naar boven komen, die dan zomaar op je tekenvel belanden. Bij intuïtief tekenen hoef je niet te kunnen tekenen, omdat tekentechniek onbelangrijk is. De tekening wordt een spiegeling van jou zelf en je issues van dit moment. Met kleurpotloden of bijenwaskrijt laat je ongemerkt heel wat van jezelf zien. De creatief coach die zich hierin gespecialiseerd heeft kan de tekening duiden en in samenspraak met jou de tekening lezen.
Een huis – boom – beest – mens tekening
Pas geleden heb ik met een groepje vrouwen een tekenavond in Zwolle gehouden. Als opdracht heb ik de dames gevraagd een ‘Huis-boom-beest-mens tekening’ te maken. Ooit heb ik er zelf ook zo één gemaakt. Zie afbeelding. Over zo’n tekening kan een tekencoach een uur en nog langer praten.
Uitleg van de tekening
Het huis Ik wilde een boerderij als huis tekenen, maar toen de tekening later in de groep werd besproken zag ik ineens dat het helemaal geen boerderij was. Ik had een heel groot huis getekend. Als zoiets gebeurt, dat je dus iets anders tekent dan je bedoeling was, dan zit daar een spanningsveld. Je hebt een verlangen, maar kunt er niet bij om wat voor reden dan ook. Hier zit een hulpvraag verborgen.
Een ander punt is wat het huis eigenlijk symboliseert. Is
het je er inderdaad om te doen zo’n groot huis te bewonen? Dat kan, maar het
kan natuurlijk ook dat je behoefte hebt om te groeien. Van boerderij naar groot
huis. De vraag is hoe je je wens omzet in werkelijkheid. De tekening kan je
helpen op de goede weg te raken.
De boom
De boom staat voor je psychische gesteldheid. De wortels geven aan of je goed geaard bent, sta je goed in de realiteit? De stam is je gevoel. Stroomt het lekker of is het maar een dunnig stammetje? De kruin verbeeldt je denken, je fantasie, je dromen.
Het dier
Mijn dier werd een haas. Hij is iets uit verhouding met de rest van de tekening, iets te groot. ‘Maak hem maar wat kleiner.’ Kijk verder naar de functies en eigenschappen van het dier. Welke functie vervult het dier voor de mens en wat is zijn functie in het eco-systeem? Hoe is zijn vacht? Voelt die lekker zacht aan of is-ie stug…. Bij de haas is vooral zijn snelheid van belang. Maar mijns inziens ook dat hij bejaagd wordt. Een haas heeft grote oren, kan goed luisteren. Mijn haas is behoorlijk alert. ‘Hoort hij het nou goed of niet?’
Mens
Dit is je zelfbeeld, zoals trouwens alles in de tekening jou zelf weerspiegelt. De jonge vrouw die ik getekend heb staat er vrolijk bij. Ze wijst met haar handen uitnodigend naar de toekomst (toekomst = rechts). Het lijkt wel of ze iets uit schopt, een soort klompschoen. De zon (God, kosmos) staat recht boven haar. Iemand uit de groep vond de jurk die ze aanheeft net een jasschort uit de jaren vijftig, een soort werkvrouw. Of is het eerder een deftig gewaad? Tekentaal is niet altijd eenduidig.
Zie je dat er veel op zo’n tekening is te zien? En dan heb ik nog maar de helft verteld! Woon je in Zwolle en heb je zin in een tekensessie? Meld je aan en zodra er weer een tekenavond is dan hoor je van me.
Ook wij hadden last van de essentakziekte. Nog nooit zijn er zoveel bomen gekapt. Voordeel zou kunnen zijn dat er weer licht en beweging komt en een frisse wind kan gaan waaien. Hier kijk je vanaf het Ossenland door de nieuwe eikenaanplant naar de Hazelaar. Rommelig boeltje, maar toch leuk.Gezicht vanaf de Schellerenkweg naar het bos. De pony wilde niet lief en gehoorzaam naar me kijken, dus dan maar zo….
Op het kerkhof van een piepklein Middeleeuws vrouwenklooster in Midden Duitsland (Dalheim) is een skelet gevonden van één van de nonnen uit die tijd. Raad eens wat de archeologen daar ontdekten? Jawel, er zaten sporen van lapis lazuli oftewel ultramarijn op haar tanden. De vondst betekent waarschijnlijk dat niet alleen mannen, maar ook vrouwen al in de 11e en 12e eeuw boeken verluchtigden met de prachtigste miniaturen.
Hildegard von Bingen Dit is temeer heel bijzonder omdat tot nu toe steeds werd gedacht dat de beroemde Duitse abdis Hildegard von Bingen haar visioenen liet uitbeelden door een monnik die als boekverluchter werkte, maar waarschijnlijk heeft ze dat dus zelf gedaan.
Dit berichtje doet mijn liefde voor woman power zo goed! Op het plaatje een visioen dat Hildegard kreeg. Vast en zeker dan ook door haarzelf getekend en ingekleurd. Ze was echt een groot kunstenares, genezeres en leidinggevende!
Er is een nieuwe speelgoedhype gaande en dat zijn de ‘squishies’ , zachte, kleine poppetjes die je naar hartenlust kunt kneden en knijpen. O, wat vinden kinderen dat heerlijk. Ze lijken wat op de bekende stress-balletjes, maar dan nog zachter. Wat is er dan zo fijn aan? Nou, je voelt het denk ik al: het raakt aan de behoefte om te voelen, in dit geval om aan te raken, te tasten. Van de vijf zintuigen – kijken, horen, ruiken, proeven, tasten – wordt hier de behoefte aan het letterlijke voelen vervuld. Wat wil nou het geval? In de hersenen ligt het gebied van de tastzin vlak bij de emotie van het voelen. De twee manieren van voelen zijn verwant aan elkaar. Vind je het gek dat als je van iemand houdt, je dan ook zo graag zijn of haar lichaam wil aanraken?
Hoogleraar neuropsychologie Chris Dijkerman is gespecialiseerd in tastzin. Voelen, zegt Dijkerman, heeft niet voor niets twee betekenissen. ‘Ook in de hersenen zijn tastzin en emotie aan elkaar gekoppeld. Het tastsysteem is meteen ook een affectief systeem.’
Bij ieder mens is een van de zintuigen de dominante. Ik heb wel eens een testje ondergaan welk zintuig voor mij dominant is. Het bleek het voelen, tasten te zijn. Als je bij mij op consult komt dan kunnen we eens kijken wat jouw eerste zintuig is. Het zegt veel over wie je bent en hoe je doet.
Misschien dit stukje dan maar toepasselijk afsluiten met
Het chronisch vermoeidheidssyndroom ME is erkend als ziekte. Eindelijk! Lang hebben de medici gedacht dat het allemaal maar tussen je oren zat en daarmee dus onzin. Het lijkt me geen pretje om voortdurend extreem moe te zijn en dan bovendien nog allerlei deskundigen om je heen te hebben die er niet in geloven. Dat is dan op twee fronten vechten tegen de bierkaai.
Ook als je niet direct in de zware ME categorie valt kun je toch last hebben van altijd moe zijn, chronische vermoeidheid op een wat draagbaarder niveau. Maar het is vervelend genoeg en kan je leven behoorlijk vergallen. Hier kom je dan op mijn terrein als therapeutisch begeleider. Want hoe kom je aan die vermoeidheid?
Het kan goed zijn dat je iets traumatisch wat ooit in je leven gebeurd is wegdrukt. Gebeurd is gebeurd, er is nu niets meer aan te doen! Het leven gaat door, nietwaar? De kwestie blijft daarmee onverwerkt en gaat ergens, heel diep in jouzelf, zijn eigen leven leiden. Het steeds maar wegdrukken kost eindeloos veel energie. Vind je het dan nog gek dat je steeds zo moe bent?
De kwestie is weliswaar onbespreekbaar geworden, maar wil toch gezien worden. Jammer voor jou en de jouwen, maar dit addertje zal vroeg of laat weer de kop opsteken. Helaas! Een woekerend, sluipend en zo goed als onzichtbaar ding dat aandacht vraagt en gezien wil worden. Is het niet goedschiks, dan maar kwaadschiks, in de vorm van een ziekte bijvoorbeeld. Het kan ook zijn dat er een willekeurige aanleiding is waardoor je geraakt wordt en al je oude en nieuwe verdriet, het hele pakket zogezegd, in een keer naar buiten stroomt.
Het wordt tijd dat je serieus aandacht aan al die oude, onverwerkte rommel gaat geven. Het is tijd dat je jezelf bevrijdt van je sores. Kan dat dan? Ja, dat kan. Ik beweer niet dat er altijd een snelle oplossing voorhanden is. Mijns inziens helpt het al veel als je je bewust bent van wat er zich in jouzelf afspeelt. Dat zal je helpen om goede keuzes te maken. Ik denk dat hoe meer je je bewust bent van je kwetsbaarheid en ook van je talenten, hoe meer je in harmonie komt. Met je eigen eigen leven en daarmee met het grote alomvattende leven. Mooi, vind je niet?
Er is een prachtige autobiografie verschenen met familietherapeutische trekjes! Tara Westover groeide op in een Mormoonse familie in de VS. Vanaf het moment dat ze als wilskrachtige puber besloot om buiten de gemeenschap om onderwijs te volgen, begonnen de moeilijkheden met haar familie. Ze brak uit haar geestelijke (en soms ook letterlijke) gevangenschap en trok de wereld in. Op eigen kracht kwam ze terecht aan de universiteit van Cambridge. Ze brak met haar ouders en broer en ging haar eigen weg. Wat dat voor haar teweeg bracht beschrijft ze in haar boek ‘Leerschool’, dat inmiddels een wereldwijde hit geworden is.
‘Lang heb ik mezelf met woede tegen mijn familie beschermd. Woede die doorsijpelde in al mijn relaties.’
Tara: ‘Ik dacht dat ik moeite zou hebben met de nare herinneringen, zoals mishandeling. Maar juist bij dingen die ik mis uit mijn kindertijd begon het te haperen. De natuur rond ons huis in het voorjaar, het gepraat en gelach van mijn moeder als zij met kruiden in de weer was. Het kostte me minder moeite te accepteren dat mijn broer me heeft mishandeld, dan toe te geven dat ik mooie dingen heb verloren.’
Tara Westover
Leerschool
Uitg. De Bezige Bij
399 blz.
raken, te tasten. Van de vijf zintuigen – kijken, horen, ruiken, proeven, tasten – wordt hier de behoefte aan het letterlijke voelen vervuld. Wat wil nou het geval? In de hersenen ligt het gebied van de tastzin vlak bij de emotie van het voelen. De twee manieren van voelen zijn verwant aan elkaar. Vind je het gek dat als je van iemand houdt, je dan ook zo graag zijn of haar lichaam wil aanraken?
wegdrukt. Gebeurd is gebeurd, er is nu niets meer aan te doen! Het leven gaat door, nietwaar? De kwestie blijft daarmee onverwerkt en gaat ergens, heel diep in jouzelf, zijn eigen leven leiden. Het steeds maar wegdrukken kost eindeloos veel energie. Vind je het dan nog gek dat je steeds zo moe bent?
Tara Westover