Helicopterview IJsselzone

De IJsselzone bij Schelle, Oldeneel en Harculo

Dit is een foto van een foto, dus de kwaliteit is matig. Toch is het de moeite waard om hem te laten zien. Je ziet het gebied niet zo vaak vanuit deze gezichtshoek. De foto is al een paar jaar geleden genomen. Inmiddels is het project Ruimte voor de Rivier afgerond, in de uiterwaarden zijn waterbekkens gekomen. Ook zijn de populieren langs de Schellerenkweg gekapt, nieuwe aanplant gebeurt dit jaar 2020. Goed nieuws is dat de IJsselcentrale Harculo, linksboven, is opgeheven.

Wat zie je?
Rechtsboven zie je de IJssel. De stromingsrichting is naar onderen, richting Kampen. Rechts van de rivier zie je nog een stukje Gelderland, Hattem.
Linksonder, net boven het emplacement, zie je een blok bos dat bij Landgoed Schellerberg hoort. De treinen rijden het beeld in, ze minderen al vaart want zijn vlakbij station Zwolle.

De Schellerwade is een oude IJsselarm die zich kronkelend als een dikke slang naar benden beweegt. Op Schellerberg is ook zo’n meander (buiten de foto). Een hele kleine weliswaar, maar toch… Beide meanders liggen in elkaars verlengde. Er is jammer genoeg geen verbinding meer tussen beide waters. Van oudsher was er nog wel een moerassig perceeltje langs de landgoedmeander, maar dat is nog niet zo lang geleden opgehoogd zodat het beter beweid kan worden.

Ecologie
Wat mij verder opvalt is dat het rijke vogelgebied (net buiten de foto) in de uiterwaarden bij het Engelse Werk ecologisch geen verbinding heeft met het landgoed. Kale weiden zonder noemenswaardige natuurwaarden vormen een barrière. Er wordt traditionele landbouw bedreven die weinig ruimte laat aan natuurontwikkeling. Ook het emplacement en de spoorlijn Zwolle – Amersfoort vormen een flinke kloof voor flora en fauna.

Hoewel er een mooi project is gerealiseerd met Ruimte voor de Rivier, zijn de IJsseloevers nog altijd moeilijk toegankelijk. Een uitzondering zijn de uiterwaarden bij het voetveer het Kleine Veer naar Hattem. Daar zijn struingebieden waar je als wandelaar vrij kunt zijn. Bij Harculo is een natuurbad, dat vroeger het Kristalbad heette, zo mooi en helder was het water. En dat is nog steeds zo. Het is een goed bewaard geheim in Zwolle dat je daar heerlijk kunt zwemmen. Ik denk dat het een bron is.

Openheid
Ik begrijp de particuliere eigenaren wel, ik ben er zelf ook één. Het is voor een particulier moeilijk om mee om te gaan: zo’n grote stad achter je met zoveel bewoners die behoefte hebben aan natuur. Het simpelste is om de zaak gewoon dicht te houden. En toch zou ik denken dat er goede, mooie oplossingen te bedenken zijn. Maar wie, of welke organisatie, geniet zoveel vertrouwen van de eigenaren dat natuurontwikkeling en een ruimere toegankelijkheid gerealiseerd kunnen worden? Of is het beter en realistischer om steeds met kleine stapjes vooruit te gaan?   

Kwartels horen vanouds thuis in de IJsselvallei, maar ik zie ze niet meer.